6. تعدیل معیشت همگانی و رفع مشکلات اقتصادی

تعدیل معیشت عمومی و رفع مشکلات اقتصادی یکی دیگر از شعارهای دوازده‌گانه بهائیت است که پس از گزارش نمونه‌های گفتاری آن، از تناقضاتش با گفتار و کردار سران این جریان پرده برداشته می‌شود:

۱. شعارها

عباس افندی درباره مساوات آورده است: «سادساً مساوات بین بشر است و اخوّت تامّ. عدل چنین اقتضا می‌نماید که حقوق نوع انسانی جمیعاً محفوظ و مصون ماند و حقوق عمومی یکسان باشد و این از لوازم ذاتیّه هیئت اجتماعیّه است.»(۱) او درباره رعایت اعتدال و کم شدن فاصله طبقاتی می‌گوید: «بهتر آنست که اعتدال به میان آید و اعتدال اینست که قوانین و نظاماتی وضع شود که مانع ثروت مفرط بی‌لزوم بعضی نفوس شود و دافع احتیاج ضروریّه جمهور گردد.»(۲)

وی از پرداخت مالیات برای تعدیل معیشت عمومی سخن می‌گوید: «شریعت الله را بشما بگوئیم … زرّاع در دهی زراعت می‌کنند، از زراعت حاصلات می‌گیرند و از اغنیا و فقرا بر حسب حاصلاتشان عشر گرفته می‌شود و در آن دِه انبار عمومی ساخته می‌شود که جمیع مالیات و حاصلات در آنجا جمع گردد … جمیع حاصلات و مالیات که جمع شده، در انبار عمومی جمع می‌شود و اگر عاجزی در دِه موجود، به قدر قوّت ضروری به او داده می‌شود.»(۳) همچنین از سوی او آمده است: «اغنیا رحم به فقرا کنند.»(۴)

۲. تناقض‌ها

الف. حسین علی نوری با تحلیل و تطهیر ربا، گامی بر خلاف تعدیل معیشت عمومی برداشت: «ربا را مثل معاملات دیگر که ما بین مردم متداول است، قرار فرمودیم؛ یعنی ربح نقود، از این حین که این حکم مبین از سماء مشیت نازل شد، حلال و طیب و طاهر است.»(۵)

ب. عباس افندی بر خلاف آنچه درباره برقراری مساوات و تعدیل معیشت عمومی گفته بود، از غیر ممکن بودن برقرار مساوات سخن می‌گوید: «مساوات ممکن نیست … زیرا در ایجاد بشر مختلفند. بعضی در درجه اوّل عقلند و بعضی درجه متوسّط و بعضی بکلّی از عقل محرومند. حال آیا ممکن است، نفسی که در درجه اعلای عقل است، با نفسی که هیچ عقلی ندارد، مساوی باشد.»(۶)

ج. بر خلاف آنچه عباس افندی در باره برقرار تعدیل معیشت عمومی با پرداخت مالیات گفته بود، مقرر شد که مالیات بر ارث شوقی به دولت پرداخت نشود.(۷)

برپایه این شعار بهائیان، آموزه‌های این جریان باید در مسیر رفع مشکلات اقتصادی و معیشت عمومی باشد، در حالی‌که نه تنها بهائیت برنامه کاربردی‌ای در این مسیر ارائه نکرده‌اند؛ بلکه با تجویز ربا و ویژه‌خواری، روز بروز فقرا، فقیرتر و اغنیا، ثروتمندتر خواهند شد، زیرا بر اساس آموزه‌های بهائیت، فقیر به دلیل کم‌بهره بودن یا بی‌بهره بودن از مادیات، می‌تواند از ثروتمند قرض ربوی بگیرد، از این‌رو مجبور می‌شود در مسیر هر چه غنی‌تر شدن او و نابودی خود گام بردارد و این پیامد ناکارآمدی شعارها و بدفرجامی احکام بهائیت است.(۸)

پانوشت
۱. پیام ملکوت، ص ۳۰.
۲. پیشین، ص ۱۴۲.
۳. پیشین، ص ۱۴۸ ـ ۱۴۹.
۴. پیشین، ص ۱۳۴.
۵. گنجینه حدود و احکام، ص ۲۰۲.
۶. پیام ملکوت، ص ۱۳۴.
۷. صلح نامه در دفتر شماره ۲۵ تهران در مورخه ۱ / ۲ / ۱۳۳۷ به ثبت رسیده است. رونوشت گواهی حصر وراثت هم به شماره‌ی ۱۴۶۴ / ۲۷ / ۷ / ۱۳۳۷ است.
8. پایگاه جامع شناخت بهائیت.